Immigranten: hoe gaan we ermee om?

ARTIKEL

MARKT & ACTUEEL

Dr. ir. Jacqueline Baar, directeur/adviseur Soil Best BV, woensdag 20 augustus 2025

87 sec

Jarenlang hebben we immigranten naar Nederland laten komen. Ze verrichten werkzaamheden waar niemand anders voor te vinden is en dragen bij aan de productie in ons land. Maar immigranten zijn in ongenade gevallen. Het beleid is strenger geworden en het wordt voor immigranten steeds minder gemakkelijk om zich in Nederland te vestigen. Hier moest ik aan denken toen ik de afgelopen dagen de vele berichten over de kap van bomen in een Natura 2000-gebied op de Zuid-Veluwe voorbij zag komen.

Uit de berichten werd duidelijk dat Natuurmonumenten zich richt op het verwijderen van de Amerikaanse douglasspar en de Japanse lariks. De reden is dat deze boomsoorten uitheems zijn en dat de bomen zijn aangeplant voor productie - immigranten die nu in ongenade zijn gevallen.

Daarover nadenkend begon ik me af te vragen in welke mate de Amerikaanse douglasspar en de Japanse lariks bijdragen aan de biodiversiteit. En wat blijkt: Japanse lariks is een soort die ecologische waarde heeft. Deze boomsoort trekt vogels, bijen en vlinders aan. Bovendien gaat de Japanse lariks symbiose aan met specifieke mycorrhizaschimmels; de opvallendste is de gele ringboleet. Deze paddenstoel staat zelfs op de Nederlandse rode lijst als kwetsbaar.

Ook de Amerikaanse douglasspar draagt bij aan de biodiversiteit. Uit onderzoek blijkt dat wel vijftien soorten mycorrhizaschimmels symbiose aangaan met deze spar. Er zijn zelfs insecten die leven van deze schimmels. Zweefvliegen, zoals het sparrengritje, zijn volledig afhankelijk van de Amerikaanse douglasspar. Als deze sparren worden gekapt, verdwijnt het sparrengritje.

Ik merk dat ik het beleid van Natuurmonumenten niet meer kan volgen. Er worden bomen verwijderd en de diversiteit wordt verlaagd om een natuurlijke omgeving met meer biodiversiteit te creëren. Dit komt op mij tegenstrijdig over. Het beleid heeft ook nog eens tot doel dat alleen inheemse loofbomen voor terug mogen komen; zomereik, berk, lijsterbes en beuk mogen zich vestigen op de kapvlaktes. Maar wacht eens even: de beuk heeft zich na de ijstijd ook niet spontaan in Nederland gevestigd en is eigenlijk een exoot, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Toch wordt dat nu anders gezien. Omdat de beuk al lange tijd veelvuldig voorkomt in Nederland, zijn de criteria verlegd: we beschouwen de beuk nu als inheems.

Ik ben van mening dat we de criteria ook zouden moeten verleggen voor de Amerikaanse douglasspar en de Japanse lariks. Deze boomsoorten zouden we niet meer als immigranten moeten beschouwen. Ze hebben ecologische waarde en verhogen de biodiversiteit. Samen met andere boomsoorten kunnen de Amerikaanse douglasspar en de Japanse lariks bijdragen aan het vergroenen van ons land. Er ligt immers nog een opgave om vóór 2030 37.000 hectare bos aan te leggen in Nederland.

Natuurmonumenten

REACTIES

		Jan Mauritz Jan Mauritz \| CEO donderdag 21 augustus 2025

Helemaal mee eens ! Natuurmonumenten misbruikt net als andere groot terreinbeheerders de bossen om met droge ogen houtsnippers te kunnen oogsten voor biomassa centrales. Deze oogst wordt Natuurherstel genoemd en daar zijn honderden ha’s prachtig bos voor gesloopt. Blijkbaar te weinig opbrengst ! Dus even denken…… Oh ja, exoten-vernietiging is de oplossing.
En ja hoor als het deze slopers uitkomt is een boomsoort ineens inheems, Naast de Beuk is ook de Kastanje, de meeste Elzensoorten, Essensoorten en vele anderen naar Europa gehaald om de groene ruimte te verrijken.
En dan ter compensatie tienduizenden stuks 2 jarig bosplantsoen planten alsof dat bomen zijn !
Ga je diep schamen Natuurslopers. Waarvan Akte !

		Joost Joost \| Bomenkennis donderdag 21 augustus 2025

Ik heb het even opgezocht, de Japanse Larix is goed voor de biodiversiteit en de bodemrijkdom, de Douglasspar is insecten arm ( WUR). Dat wil niet zeggen dat er een argument is om ze uit te roeien, ze verrijken onze bossen juist. Natuurmonumenten heeft wat uit te leggen. In het verleden is er ook eens een vendetta geweest tegen de esdoorn: uitheems! Stel je nederland eens voor zonder esdoorns. En dan de Amerikaanse vogelkers, Bostpest!! In werkelijkheid is de boom mooi, insectenrijk. Hij kan inderdaad woekeren op daarvoor gunstige plekken, allen dan zou je daar kunnen bestrijden, je ziet ook vaak solitair, net iets later dan de inheemse Vogelkers, heel mooi hout.

		Eduard Groen Eduard Groen \| Bestuurslid Bomenbond Rijnland zaterdag 27 september 2025

De Japanse larix (Larix kaempferi) en de Amerikaanse douglasspar (Pseudotsuga menziesii) vind ik waardevolle bomen op zichzelf, maar om deze soorten in Nederland als inheems te beschouwen vind ik wat vergezocht. De auteur schrijft “Zweefvliegen, zoals het sparrengritje, zijn volledig afhankelijk van de Amerikaanse douglasspar. Als deze sparren worden gekapt, verdwijnt het sparrengritje.” Een leuke stelling voor een column, maar inhoudelijk lijkt me dat onjuist.
Met het sparrengritje (met r) zal het sparrengitje zijn bedoeld (zonder r). De botanische naam van die soort is Cheilosia Morio, een soort die uitsluitend leeft op de fijnspar, Picea abies. Zie daarvoor bijvoorbeeld de website bladmineerders.nl
Gerard Pennards stelde in 2012 voor om de naam sparrengitje aan deze soort te geven (Nederlandse faunistische mededelingen, 38-2012)
De enige zweefvlieg die uitsluitend op Douglasspar leeft is Megastigmus spermotrophus, de Douglaszaadwesp. Op waarneming.nl staan overigens maar enkele incidentele waarnemingen.
Leen Moraal schrijft in 2021 dat de Douglasspar in Nederland nog een ander insect rijker is, de Douglasgalmug (Contarinia preudotsugae), maar hij schrijft ook dat de Douglasspar in Europa een zeer insectenarme boomsoort blijft (Vakblad Natuur bos landschap, maart 2021, #173).
Om die boomsoort dan inheems te gaan noemen, zoals Jacqueline Baar voorstelt, vind ik een beetje vergezocht. De column eindigt met een verwijzing naar de bekende opgave om 37.000 hectare extra bos aan te leggen. Heel belangrijk, maar om daarin veel plaats te maken voor de Douglasspar? Dat zou niet mijn keuze zijn.

		download artikel

		tip de redactie