Verslag Landelijke ETW/ETT Kennisdag van PCBomen |
|
|
|
|
 |
| 176 sec |
Tien jaar PC Bomen: Kennisdag als ijkpunt voor boomprofessionals
Afgelopen weken vond de jaarlijkse landelijke ETW/ETT Kennisdag plaats bij Kasteel Rosendael verspreid over twee woensdagen. De inmiddels vertrouwde voorjaarsbijeenkomst trok ook dit jaar in totaal weer 270 boomverzorgers, boomtechnisch adviseurs en andere vakgenoten die zich lieten bijpraten over actuele thema's in het vakgebied. De kennisdag(en), die sinds 2016 jaarlijks georganiseerd wordt zijn altijd binnen één week volledig uitverkocht.
| Boomtechnisch Adviseur en ETT-er Simen Brunia gaf een Masterclass sortiment het geslacht Acer: 'De Esdoorn'. |
Dit jaar was er de keus uit zo'n 12 workshops per dag. In dit verslag belichten we drie lezingen van de dag, waarin uiteenlopende aspecten van het vak centraal stonden. Van de praktijk van het verplanten van bomen in particuliere tuinen tot de vraag zijn we niet doorgeschoten in de hang naar veiligheid bij bomen en de toepassing van een nieuwe methode die belooft boomfalen beter in te kunnen schatten: De Quantified Tree Risk Assessment (QTRA).
|
|
'Een volwassen boom is duur om te verplaatsen, maar levert meteen ecosysteemdiensten op die je anders decennia mist'
| |
|
 | | Henk Scherpenzeel in zijn workshop kappen of verplanten van een boom(pje) in een tuin? |
|
|
Boom verplanten? Denk verder dan alleen tillen en zetten
Tijdens de PC ETW/ETT-dag sprak boomspecialist Henk Scherpenzeel gepassioneerd over het verplanten van bomen in tuinen - een klus die veel verder gaat dan het verplaatsen van A naar B. 'Verplanten is geen verplaatsen. Het is voorbereiding, uitvoering én nazorg,' benadrukte hij. Scherpenzeel nam de aanwezige boomverzorgers en -kenners mee langs alle stappen: van het inschatten van boomsoort, conditie en standplaats tot de juiste kluitmaat (diameter × 6 tot 10) en het minimaliseren van verdamping. Beuken zijn verrassend goed verplantbaar, lindes doen het doorgaans makkelijk, maar noten en esdoorns vragen veel zorg. Hij waarschuwde voor onderschatting van logistiek: 'Hoe kom je van A naar B? Past de boom door een poortje? Hoe zit het met kabels en leidingen?' Ook de nieuwe groeiplaats is cruciaal: 'Een boom uit zandgrond groeit niet zomaar in natte klei.' Verplanten kan volgens Scherpenzeel op vele manieren: met kluitmachines, stroppen, pen-gatverbindingen of zelfs slepend. Maar of het zinvol is? 'Maak altijd de kosten-batenanalyse. Een volwassen boom is duur om te verplaatsen, maar levert meteen ecosysteemdiensten op die je anders decennia mist.' Tot slot: onderschat de nazorg niet. Zorg voor voldoende water, goede beluchting en juiste verankering. Pas dan kun je in jaar drie echt zien of een verplanting geslaagd is. En, aldus Scherpenzeel: 'Een jaar voor ons is één boomdag voor de boom. Werk dus met beleid, en vooral: met rust.'
 | | Rowdy Bouwmeester |
|
|
Boomveiligheid met cijfers onderbouwd: Rowdy Bouwmeester over QTRA
Boombeoordeling is in de praktijk nog vaak persoonsafhankelijk. Tien professionals bij dezelfde boom leveren tien verschillende inschattingen op. 'Dat zou niet zo moeten zijn,' stelde Rowdy Bouwmeester tijdens zijn lezing op de ETW/ETT-dag van PCBomen. Volgens hem is er behoefte aan meer objectiviteit. De Quantified Tree Risk Assessment (QTRA) kan daarbij helpen. Bouwmeester is de eerste Nederlandse boomprofessional die zich officieel liet certificeren in deze methode. Inmiddels zijn er in Nederland slechts een handvol ETW'ers en ETT'ers opgeleid in QTRA. De methode, ontwikkeld in het Verenigd Koninkrijk, vormt een aanvulling op bestaande benaderingen als VTA (Visual Tree Assessment), BVC (Boomveiligheidscontrole) en DIB (Data Inspecteur Bomen). Wat QTRA uniek maakt: het drukt risico's uit in concrete kansen, zoals 1 op 10.000, in plaats van vage begrippen als 'verhoogd risico'. De beoordeling is opgebouwd uit drie factoren: de kans dat een boom(onderdeel) faalt, de grootte van het mogelijk vallende deel, en het 'target' - wat er geraakt kan worden. Volgens Bouwmeester helpt deze manier van denken om risico's realistischer in te schatten. Een dode tak betekent niet automatisch een hoog risico, zeker niet als die zich boven een verlaten veld bevindt. Toch is QTRA geen wondermiddel, benadrukte hij. De methode vraagt nog steeds om vakmanschap en een goed onderbouwde inschatting. Bouwmeester ziet QTRA dan ook niet als vervanging, maar als een nuttige aanvulling op het bestaande instrumentarium - vooral in situaties waar risicobeoordelingen onderbouwd en verdedigbaar moeten zijn.
|
|
Een dode tak betekent niet automatisch een hoog risico, zeker niet als die zich boven een verlaten veld bevindt
| |
|
 | | Henk van Eldik |
|
|
Zijn we de weg kwijt bij boomcontrole?
In zijn lezing daagde Henk van Eldik de sector uit: Zijn we de weg kwijt bij de boomcontrole? Zijn betoog snijdt door de vanzelfsprekendheden van het huidige systeem. Van Eldik signaleert een overmatige focus op standaardprocedures en juridische indekking, die voorbijgaat aan ecologie, klimaatopgaven en praktische haalbaarheid. Hij stelt kritische vragen: waarom laten we in risicoloze situaties niet vaker dood hout zitten? Waarom snoeien we soms volledig op esthetiek of gemak, zonder beheerdoel? En hoe houdbaar is het systeem, met een groeiend tekort aan gecertificeerde inspecteurs en 21 miljoen stadsbomen in beheer? De lezing onderstreept het spanningsveld tussen zorgplicht en natuurvolgend beheer. Gemeenten als Groningen en Arnhem bewijzen volgens van Eldik dat het anders kan, met risicozonering, minimale ingrepen en meer verantwoordelijkheid bij de snoeier. Daar gaat kwaliteit boven protocol, binnen juridische kaders. Van Eldik pleit voor maatwerk en beleidsmatige verankering: werk met duidelijke beheerplannen, afgestemd op locatie, risico en biodiversiteitsdoelen. De BVC-richtlijn hoeft niet weg, maar moet geen doel op zich worden. Zijn oproep is helder: denk verder dan vinklijstjes en pas je aanpak aan op wat bomen écht nodig hebben - en wat de plek toelaat. Minder controle, meer vertrouwen in vakmanschap. Minder snoeien, meer waarde. Want, aldus Van Eldik: 'Soms levert minder doen juist meer op.'
|
En hoe houdbaar is het systeem, met een groeiend tekort aan gecertificeerde inspecteurs en 21 miljoen stadsbomen in beheer?
| |
|
| LOGIN
met je e-mailadres om te reageren.
|
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
