Invasieve hemelboom mag niet gekapt van rechtbank

NIEUWS

Hanneke Tax, maandag 8 maart 2021

94 sec

Rechtbank Den Haag stelt dat kapvergunning terecht is geweigerd voor oprit opdrukkende hemelboom

Hemelboom (Ailanthus altissima) staat op de Europese Unielijst van invasieve exoten. Niet in handelen, aanplanten enzovoorts dus. Maar staat hij naast je oprit en wil je hem wegens overlast kappen, dan mag de gemeente de vergunning weigeren en blijft de boom dus staan. Hoe kan dat?

Zaailing van Ailanthus altissima, foto: Zhu Bing via Pixabay

Op het eerste gezicht een vreemde zaak: er staat een invasieve exoot naast je oprit en je wilt er vanaf omdat de boom - het is immers een invasieve exoot met sterke wortelgroei - jouw oprit beschadigt. Aangezien deze boom op de Unielijst staat, zou je verwachten dat de gemeente juist blij wordt als je hem kapt. Maar nee: de vergunning wordt geweigerd en de boom mag, of moet zelfs blijven staan.

Hemelboom is een invasieve exoot, niet planten dus. Maar staat hij naast je oprit, dan mag de gemeente een kapvergunning weigeren en blijft de boom staan

Geldt niet voor stedelijk gebied

De rechtbank in Den Haag bepaalde dat de kapvergunning inderdaad geweigerd mag worden. Bomenrecht legt op LinkedIn helder uit waarom: de bestrijdingsplicht uit EU-verordening 1143/2014, de zogenoemde Unielijst, geldt niet voor het stedelijk gebied maar voor de natuur. RVO zegt het ook: als je een invasieve exoot in je tuin hebt staan, mag die blijven staan, al moet je wel voorkomen dat hij zich vermenigvuldigt of verspreidt. Het feit dat de hemelboom een invasieve exoot is, is dus op zichzelf geen reden om te kappen.

Grote wortels snoeien

In de oprit-zaak ging het erom dat de (sterk groeiende) wortels van de hemelboom de oprit beschadigen en die daardoor onbruikbaar maken: de auto kan niet meer in de garage gereden worden. Volgens de uitspraak van de rechter kan deze 'enige hinder' door de eigenaar verholpen worden door 'grote wortels onder de bestrating te snoeien', daarbij moet de eigenaar zelf indien nodig laten onderzoeken of het snoeien van de wortels niet tot instabiliteit van de boom zal leiden.

Schade aan de oprit kan volgens de rechter verholpen worden door 'grote wortels onder de bestrating te snoeien'

Volwassen hemelboom heeft minder uitlopers

De rechtbank heeft ook in de overwegingen meegenomen dat de boom zijn volwassen staat al heeft bereikt en sinds 2008 minimaal groeit. Volgens de gemeentelijke groenbeheerders is bij een hemelboom die ouder dan tien jaar is de kans op ongewenste uitlopers veel minder groot.

Zaden

Opmerkelijk is dat het Kennisnetwerk Invasieve Exoten over de verspreiding zegt: 'Een volwassen hemelboom kan jaarlijks tot 350.000 zaden produceren, die door de wind, via water en door vogels worden verspreid. Het kiemingspercentage is vrij hoog. (...) Een van de kenmerken van hemelboom is de zeer sterke wortelgroei. Hemelboom verjongt zich heel gemakkelijk via deze worteluitlopers (naast verspreiding via zaad).' Deze verspreiding is naar het oordeel van deskundigen in deze zaak klaarblijkelijk geen probleem, omdat de boom niet in of in de buurt van een natuurgebied staat.

REACTIES

		Wim Brinkerink Thursday 9 March 2023

Uw redacteur slaat de plank volkomen mis. Invasief betekent niet dat de boom per definitie sterk groeit. Invasief wil zeggen dat hij andere bomen kan verdringen. Daar hoef je in stedelijk gebied niet zo bang voor te zijn, Dus Uw stelling: "vanwege zijn sterke groei, hij is immers invasief -" is onjuist.

		Ad Wennekes Friday 10 March 2023

Een invasieve soort is in dit geval een exoot ofwel een boom die van nature niet in Nederland voorkomt en die schadelijk is voor onze natuur.

		Hanneke Tax Friday 10 March 2023

Het was inderdaad niet goed geformuleerd, Wim Brinkerink, en te kort door de bocht; ik heb de zin aangepast. Het gaat in dit specifieke geval om een exoot die wel degelijk bekend staat om zijn sterke wortelgroei, en waar de particuliere eigenaar van de boom zich zorgen over maakt. Maar natuurlijk is het geen algemene eigenschap van invasieve exoten.

		Paul Schaminee Wednesday 13 September 2023

Beste mevrouw Tax,

Volgens mij heeft u de uitspraak niet juist geïnterpreteerd en slaat daarmee volledig de plank mis; de rechtbank heeft juist de weigering van de kapvergunning vernietigt en raad de aanvrager aan alsnog een nieuwe kapvergunning aan te vragen!:
- verklaart het beroep gegrond; [beroep van de aanvrager om de weigering aan te vechten]
- vernietigt het bestreden besluit; [het besluit van het college om de kapvergunning te weigeren]
Dit artikel zal dus grondig herzien moeten worden of volledig verwijderd; het is onzin!

Tip de redactie