 |
| Iepenvergeling leidt tot gele, krullende blaadjes en heksenbezems. Op de foto een heksenbezem in meidoorn (foto: Wikimedia Commmons) |
Meld gevallen van nieuwe iepziekte; iepenvergeling
donderdag 8 september 2022
Idverde Bomendienst monitort nieuwe bacterieziekte iepenvergeling
Iepenvergeling, 'elm yellows' of iepenfloëemnecrose is een iepziekte afkomstig uit Noord-Amerika en komt al decennia voor in delen van Europa, de afgelopen jaren in België en Duitsland. Verwacht wordt dat de ziekte ook Nederland zal bereiken.
De door schimmels veroorzaakte bekende iepziekte is in Nederland nog steeds een serieus probleem en blijft aandacht vragen. Maar inmiddels duikt een nieuwe ziekte op: een bacterieziekte die iepenvergeling wordt genoemd. Deze ziekte was eerst alleen bekend uit Noord-Amerika, maar sinds de jaren tachtig is bekend dat de ziekte ook in Italië aanwezig is. De afgelopen jaren is deze in Duitsland en België aangetroffen; het wachten is nu op de eerste melding in Nederland.
Amerikaanse iep: sterfte na twee jaar
Symptomen van deze ziekte kunnen zich op elk moment in de zomer voordoen: vergeling en omlaag buigen van het blad, bladkrulling, vroegtijdig bladverlies, heksenbezems en afsterven van takken. Vooral Amerikaanse iepensoorten zijn gevoelig. De symptomen kunnen zich binnen enkele weken verspreiden van één of enkele takken naar de hele boom. Bij Amerikaanse soorten is vaak een gele verkleuring te zien van het bastweefsel; geïnfecteerde bomen sterven meestal binnen twee jaar af.
Minder gevoelig
Europese soorten zijn meestal minder gevoelig, maar kunnen symptomen krijgen zoals taksterfte, een slechtere conditie en verminderde groei. Bij deze soorten ontstaan vaak heksenbezems in de kroon of op de stam. Hoewel bomen die zijn geïnfecteerd met de iepziekteschimmel meestal vasculaire verkleuring vertonen in takken, is de verkleuring van iepenvergeling meestal niet aanwezig in de takken. Het wordt vaker aangetroffen in de stam. Het fytoplasma overwintert in geïnfecteerde boomwortels en heksenbezems.
Monitoring iepenprogramma
Ron Schraven, hoofd boomziekten en aantastingen bij idverde Bomendienst: 'In Noord-Amerika heb ik iepengeel vaker waargenomen, maar in Europa zelf nog niet. Als onderdeel van ons iepenprogramma monitoren wij tienduizenden iepen verspreid over Nederland en Duitsland. Daarom zijn we gaan samenwerken met de NVWA om te beoordelen in hoeverre iepenvergeling al in Nederland aanwezig is.'
|
'We zijn gaan samenwerken met de NVWA om te beoordelen in hoeverre iepenvergeling al in Nederland aanwezig is'
| |
| klik om te delen op Twitter | |
 |
|
Oproep aan gemeenten
Schraven licht verder toe: 'Iepenvergeling wordt verspreid door sapzuigende insecten, zoals cicades, en door wortelcontact. Omdat er in Nederland nog niet veel bekend is over deze boomziekte, roepen we gemeenten op om ons te laten weten of er mogelijk sprake is van iepenvergeling.' Meer informatie is te vinden bij idverde Bomendienst.
|
Verwachtingen in Europa
In Europa blijken veel geïnfecteerde iepen geen symptomen te laten zien of alleen relatief milde symptomen. Toch kan er behoorlijk grote schade zijn. Het is nog onbekend hoe een uitbraak zich zal ontwikkelen als veel iepen te lijden hebben onder droogte- en hittestress. Er is nog geen remedie tegen iepenvergeling. Voorlopig is het advies om geïnfecteerde bomen met symptomen te verwijderen om entbronnen in het betreffende gebied te minimaliseren.
Tolerante exemplaren
Schraven: 'Veel geïnfecteerde iepen in Duitsland vertonen geen symptomen en zijn dus mogelijk tolerant. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek (Schneider et al, 2020). Het behouden van deze tolerante exemplaren biedt mogelijk kansen. De bacterie komt vooral voor in het oosten en zuiden van Duitsland, maar is ook aangetroffen in de omgeving van het Ruhrgebied, op nog geen vijftig km van de Nederlandse grens. In België is één geval van Iepengeel bekend, op iets meer dan veertig km van de Nederlandse grens. Dat er in Nederland geen gevallen bekend zijn, kan ook komen doordat er nog te weinig onderzoek is gedaan.'
Tip de redactie
|
