| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fransestraat 41 6524 HT Nijmegen KvK 10032693
Fysiek abonnement
Over ons Duurzaamheid & NWST Contact Digitaal abonnement Abonneren nieuwsbrief Het team Redactionele spelregels Adverteren Algemene voorwaarden Disclaimer Privacy Cookies Verschijningsdata
|
Niet elke grote, oude, dikke boom is een veteraan - waaraan herken je een veteraanboom?dinsdag 7 november 2023Criteria volgens dendroloog Joost Gieskes In het bomenvak zal niet snel iemand beweren dat veteraanbomen onbelangrijk zijn. Natuurlijk moet er met deze meer dan monumentale bomen zorgvuldig worden omgegaan. Toch weten we niet altijd precies wanneer een boom wel of niet veteraan is. Moet hij op een lijst staan? Of moet hij voldoen aan bepaalde kenmerken? De redactie ontving een artikel van de hand van dendroloog Joost Gieskes over de criteria waaraan veteraanbomen volgens hem moeten voldoen. Zijn betoog is mede gebaseerd op de kennis van David Lonsdale, autoriteit op het gebied van Veteran Trees in het VK, die hij leerde kennen als leermeester en vriend.
Om een boom tot de categorie 'veterane of veteraanboom' te kunnen rekenen, worden criteria gesteld. Een welomschreven definitie is niet mogelijk. Dat laatste heeft als oorzaak de grote gevarieerdheid van boomsoorten, de vormen en structuren, het leeftijdsverloop, de zeldzaamheid, de relatie tot de omgeving en vele andere factoren. Een veteraanboom heeft het volgroeide stadium bereikt en zal altijd oud zijn, tot zelfs het einde van zijn levensfase blijft het een veteraan (of zelfs een 'ancient tree'). Oud is een betrekkelijk begrip, het kan per soort en situatie verschillen. Kenmerken van waarde De boom moet van waarde worden geacht wegens zijn biologische waarde, esthetische waarde individueel en ook in relatie tot het landschap; belevingswaarde, cultuurhistorische waarde, bijzondere karakteristieken, zeldzaamheid; gerelateerd aan bijzondere persoon of gebeurtenis. Meestal zullen het bomen zijn van enige omvang; een 'dikke boom'. Ook 'dik' is een betrekkelijk begrip als het om ouderdom gaat, zoals boomdeskundigen weten. Als zonder meer acceptabel en tekenend voor een oude boom wordt genoemd: een kromme boom, of vreemde vormen; een structuur typerend voor oude bomen; een kroon die reeds op zijn retour is; holten; losse schors of scheuren in de schors; adventiefwortels; takken die tot de grond reiken; dood hout; korstmossen; epiphyten; vruchtlichamen van schimmels en insecten.
Verschil 'veteraan' en 'monumentaal' Op het oog zijn er overeenkomsten met het begrip 'Monumentale Boom' zoals bijvoorbeeld in Den Haag wordt gehanteerd, namelijk ouder dan vijftig jaar en tevens met bijzondere karakteristieken. Het verschil zit erin dat een (Haagse) monumentale boom vitaal is, zo goed mogelijk wordt onderhouden, tót hij afsterft of aftakelt, en mede daardoor een gevaar kan vormen voor de omgeving. De veteraanboom reikt voorbij dat stadium, is zeer oud, en toont reeds diverse kenmerkende gebreken. Mits veilig, wordt de veteraanboom als het ware aan zijn lot, aan de natuur overgelaten - zie hierna de nadere definiëring daarvan - waarbij weliswaar omstandigheden zijn of worden gecreëerd om de boom zeer oud te laten worden. Een veteraanboom hoeft niet persé ook een monumentale boom te zijn; een monumentale boom kan daarentegen wel een veteraanboom worden. Het is aan de lokale autoriteiten hoe hiermee om te gaan. In bijzondere gevallen kan zelfs een dode boom in aanmerking komen voor de kwalificatie veteraanboom. Vanzelfsprekend worden andere eisen gesteld aan dode bomen dan aan levend materiaal. Een groep van bomen tot veteraan benoemen is niet per definitie uitgesloten; het zal eveneens een bijzonder geval zijn en vereist zorgvuldige analyse. Hieronder som ik de voorwaarden op waaraan mijns inziens moet worden voldaan tot aanwijzing en behoud van een veterane boom.
Tip de redactie
|
|
OVER ONS |
Over ons |
Duurzaamheid & NWST |
Contact |
Het team |
ADVERTEREN EN ABONNEREN |
Fysiek abonnement |
Digitaal abonnement |
Abonneren nieuwsbrief |
Adverteren |
Verschijningsdata |
MEER |
Redactionele spelregels |
Algemene voorwaarden |
Disclaimer |
Privacy |
Cookies |
Archief |
Dossiers |
GIP |
Over ons |
Duurzaamheid & NWST |
Contact |
Het team |
Fysiek abonnement |
Digitaal abonnement |
Abonneren nieuwsbrief |
Adverteren |
Verschijningsdata |
Redactionele spelregels |
Algemene voorwaarden |
Disclaimer |
Privacy |
Cookies |
ADVERTORIAL | ||
AGENDA | ||
ARTIKEL | ||
INGEZONDEN MEDEDELING | ||
NIEUWS | ||
VACATURE | ||
GIP | ||
| ||